Weg met de beurs, zet het aandeel op Marktplaats

Denk eens uit van de doos. Het leidt tot verrassend nieuwe inzichten. Vandaag: schaf de beurs af en zet uw aandelen op Marktplaats.

Een groepssessie met de opdracht om 'out of the box' frisse ideeën te laten opborrelen. Heel wat bedrijven in problemen organiseerden in de afgelopen jaren zo'n bijeenkomst, meestal qua opbrengst 'too little' en qua tijdstip 'too late'. Dat krijg je er van, als je goedwillende medewerkers uit hun dagelijkse bezigheden plukt, in een restaurantzaaltje met systeemplafond en verpakte koekjes bij elkaar zet, en grijnzend-wanhopig opdraagt binnen twee uur nou eens echt ongekend creatief het faillissement te voorkomen waarbij, vanzelfsprekend, slechts de sky de limit is. Lege briefjes of pure onzin levert het op.

Edward de Bono beschreef in 1967 de manier waarop iemand een leven lang creatief kan piekeren, zonder dat hiermee ter plekke een dreigend uitstel van betaling hoeft te worden afgewend. Zijn 'Praktijk van het lateraal denken' staat, beduimeld, hoog in mijn top-10 van leesbagage bij een gedwongen vertrek naar een onbewoond eiland. Bij bol.com voor €12,50 nog steeds tweedehands te bekomen, evenals bij de betere De Slegte, en anders mag u mijn exemplaar best eens lenen.

We zoeken het even op. Lateraal denken is gebaseerd op het opnieuw (anders) ordenen van de bestaande informatie om zodoende nieuwe informatie te laten ontstaan. Een probleem kent vaak een begin- en een eindsituatie. Het denkproces omvat het vinden van een weg tussen die twee situaties. Normaal is de mens geneigd om langs bekende wegen van begin naar einde een zo recht mogelijke lijn te volgen. Als ergens in deze lijn een onmogelijkheid of een schijnbare onmogelijkheid zit, gooien veel mensen de hele oplossing weg om een nieuwe te zoeken. Iemand die lateraal denkt gaat verder op de ingeslagen weg met de gedachte 'stel dat het wel mogelijk zou zijn'. Hierdoor ontstaat een middel om verder te kijken dan die positie waar het schijnbaar onmogelijk leek. Dit kan leiden tot geheel nieuwe inzichten. Tot zo ver Wikipedia.

Beter kan ik het niet uitleggen. En sinds de aanschaf van De Bono's werk heb ik dagelijks geprobeerd voor tal van problemen schijnbaar onmogelijke benaderingen te bedenken. Jammer genoeg waren vrouw, dochter, werkgever, clubbestuur, overbuurman of hond het niet eens met mijn steevast briljante aanpak. En daarom heb ik het bijltje er bij neergegooid, nadat er alleen nog smalend werd gelachen om mijn geniale oplossing voor het gebrek aan water in woestijnen. Droog water in tot poedervorm, verscheep dit naar de onmetelijke zandvlakte, doe een beetje van dit poeder in een emmertje, water erbij en klaar. Nooit durfde ik het nog over mijn beursplan te hebben.

Theodor Holman gaf me recent het zetje om toch weer hardop lateraal te denken. Als columnist 'Opheffer' stelde hij in De Groene Amsterdammer vast dat onze democratie een trage toneelvoorstelling is geworden. Waarom hebben we 150 Tweede Kamerleden nodig? Waarom niet 100? Of 50? En waarom moeten al die leden vergaderen? Wie de debatten volgt, hoort voortdurend dezelfde argumenten voorbijkomen. Waarom, zo citeerde hij Paul Frentrop, hoogleraar aan de Nyenrode Business Universiteit, niet alleen de fractieleiders laten vergaderen? Dan heb je aan één tafel genoeg, in plaats van een Kamer, en het gaat echt sneller.

De aanpak start bij de ogenblikkelijke sluiting

Zo, genoeg geciteerd voor vandaag. Frentrop is duidelijk een laterale denker. Maar de business-professor haalt het niet bij mijn wereldwijde hervorming van het financieel systeem, te beginnen op Beursplein 5, 1012 JW Amsterdam. De aanpak start bij de ogenblikkelijke sluiting, en dan ook echt morgenochtend om vijf uur, van alle beurshandel, inclusief optie-, termijn- en obligatiegedoe. Na snel gebleken overdonderend succes bij de dan ex-AEX zullen de New York Stock Exchange, Londen, Frankfurt, Parijs, Tokio en de rest zingend alle beeldschermen uitzetten en de deur achter zich in het slot draaien.

Niks heb ik tegen aandelen, hun houders en de bedrijven die er geld mee binnen halen. Maar de beurs, die op grond van vraag en aanbod koersen vaststelt, is een raar fenomeen. Het trekt malloten aan die als zelfbenoemde deskundigen, want economie is geen wetenschap, de koersen ernstig beïnvloeden. Waardoor de brave aandeelhouder opeens, in elk geval virtueel, een stuk armer kan zijn. In deze gekte doen de bedrijven er op hun beurt alles aan om de koers zo ver mogelijk op te drijven. Wat leidt tot, ik noem maar iets idioots, de winstwaarschuwing.

We nemen Philips. De beursgenoteerde onderneming waarschuwde in januari de aandeelhouders, dat de te verwachten winst over het vierde kwartaal van 2014 wel eens kon uitkomen op €134 miljoen. Hoera, zou ik als eigenaar van een stukje Philips roepen, dat is een mooi bedrag. Lekker veel geld. Okee, het is wel minder dan een jaar eerder, toen er in de laatste drie maanden €412 miljoen overbleef, maar de directeur had er een goed verhaal bij. Moeilijke marktomstandigheden, daar kan die man ook weinig aan doen, een voorziening voor juridische kosten, nou ja, als het echt moet, is dat alleen maar verstandig, en tegenvallende wisselkoerseffecten, en die kun je de directeur evenmin verwijten. Maar verdikkeme nog €134 miljoen over! En de directeur heeft zelf gezegd dat ze op de goede weg naar duurzaam herstel zijn. Wat mij betreft: sjappoo.

Niks hiervan. Baf, de koers klapte meteen naar beneden. Daar sta je, als brave belegger. Idem voor de Fugro-aanhang. In juli vorig jaar 20 procent gedaald, in oktober al 50 procent, slapeloze nachten voor de aandeelhouder met een stukje Fugro. Maar niet waardeert de zelfbenoemde malloot bij SNS Securities onze Fugro onlangs een beetje hoger, of het bedrijf is in vet groen lijstaanvoerder van de winnaars op het Beursplein. Aan de drank zou je er van raken, als aandeelhouder. En wie door de zwabberende koersen opeens virtueel een stuk rijker is, raakt gemakkelijk aan weer een andere drank.

Tien aandelen Unilever, altijd binnen gestaan

De oplossing. De beurs wordt omgebouwd tot appartementencomplex, en wij gaan naar Marktplaats. Wie aandelen heeft en deze kwijt wil, omdat het minder goed met een bedrijf lijkt te gaan of omdat hij geld nodig heeft, zet deze op de internet-koop- en verkoopsite. 'Te koop aangeboden 10 aandelen Unilever, zo goed als nieuw, in originele verpakking, altijd binnen gestaan. Bieden.' Of, in plaats van elk aannemelijk bod, een vaste prijs van €40 per stuk, en alle tien tegelijk voor €390. 

Dan wordt het wachten op een koper. Meldt deze zich, dan moet er misschien nog worden onderhandeld. En komt er een deal (,,Nee, ik woon vlak in de buurt, ik rij wel even langs'') of niet. Duurt dit laatste lang, dan is het geduld oefenen of de prijs verlagen. En natuurlijk elders op Marktplaats even kijken wat andere adverteerders vragen voor hun stukjes Unilever. Net als bij auto-occassions, gebruikte buggies voor een tweeling, oude caravans met staplaats in de Morvan en tweedehands theemutsen. Het hele verhaal geldt, mutatis me tante, omgekeerd voor de potentiële koper.

Het onmetelijke voordeel: de tussenhandel blijft zitten met een lege strijkstok, SNS Securities kan gaan glazenwassen, en in de internationale beurswereld raken tienduizenden personeelsleden die alleen maar de hele dag geld heen en weer schuiven hun flauwekulbaantjes inclusief rare bonussen kwijt. Zij kunnen worden ingezet in de bejaardenzorg, thuishulp, komkommerkassen en op andere plekken waar wegens aanschaf JSF of onwil verwende autochtone werknemers een tekort aan handjes uit mouwtjes heerst. En niemand raakt meer zinloos dronken, ook fijn.

Dit is onhaalbaar, denkt u. Ja, nooit De Bono gelezen. Nee, blijf lekker knus in je doos zitten. Zo komen we er wel. Maar ooit moest ook iemand in een column opperen dat de wereld toch echt rond was. Ik bedoel maar.

Laatst gewijzigd op 27-03-2015 om 11:54 uur