De snelle woede van de eenzame internetter

Rico Schuurman beledigde minister Lodewijk Asscher, en heeft daar nu spijt van. Toch zijn het niet alleen opgewonden standjes uit de PVV-aanhang die zich op internet vergalopperen. Ook behoorlijk slimme types drukken te snel op de send-knop. Daarom wil ik Melchior Meijer voorlopig even niet in de kroeg tegenkomen. 

Hij heeft zijn lesje geleerd, zegt scholier Rico Schuurman uit Oosterwolde. In een onbewaakt moment viel hij Lodewijk Asscher aan in een bericht op Facebook. 'Rot toch op man Asscher, met die kut kop van je', adviseerde hij de vicepremier. Die had – ook op Facebook – uitgelegd waarom hij vindt dat Zwarte Piet niet langer zwart moet zijn. Rico, zelf jaarlijks hulp-Piet, liet weten dat wat hem betreft Asscher beter 'de echte pieten' dit land uit kan gooien. Waarmee hij getinte migranten bedoelde.

De scholier had pech. Asscher besloot tot een tegenoffensief omdat hij genoeg had van alle scheldpartijen en bedreigingen op internet. Hij koos onder meer de Facebook-post van Rico als voorbeeld. De beledigende tekst van de Oosterwoldiger haalde het RTL Nieuws en werd opnieuw besproken in talkshow van Humberto Tan. Met het gewenste effect op Rico. Hij heeft spijt: ,,Voortaan denk ik wel tien keer na voor ik iets op Facebook zet. En schelden is laf. Ik zal het echt nooit meer doen.''

Zo ver, zo goed. De verstandige raad van Asscher is bij de Oosterwoldiger ingedaald. Tel rustig tot tien voor je een ongeremde reactie verstuurt, of laat de tekst eerst even aan je moeder of dochter lezen. Dat doorbreekt hopelijk de impulsieve boosheid, als je 's avonds laat in je eentje en chagrijnig een statement voor de hele wereld wilt maken. Dit nog los van het feit dat je ruwe bericht heel lang op het wereldwijde web blijft hangen. Waarop een googelende werkgever besluit niet in te gaan op de sollicitatie van iemand die een minister publiekelijk voor 'kut kop' uitmaakt. Zo'n slechte speller wil hij niet in dienst.   

'Niet dood hoor, maar gewoon een bloedneus'

In de NRC prees columnist Frits Abrahams de actie van Asscher om enkele 'reageerders' bij naam en toenaam te noemen, zoals in het geval van Rico Schuurman. En om een aantal kwalijke teksten letterlijk weer te geven. Hij noemde het voorbeeld van Asscher zelfs inspirerend. Toevallig had Abrahams zelf een uitgebreide dreigbrief van een lezer gekregen. De afzender had begrepen, zo schreef hij, dat de columnist het in zijn rubriek had opgenomen voor criminelen van Marokkaanse komaf.

,,Het brengt me er helaas toe om je te gaan bedreigen. Niet dodelijk hoor (ik ben geen Marokkaan), gewoon een bloedneus, blauw oog of tand door je lip als ik je weer eens tegenkom tijdens je wandelingen door A'dam. Je zult je lesje moeten leren.'' Zulke post kun je schouderophalend weggooien. Maar Abrahams besloot de vuiligheid toch eens publiekelijk tegen het licht te houden, gestimuleerd door Asscher.

En natuurlijk schoot mij de reactie op een eigen column te binnen, die juridisch gezien ook als bedreiging moet worden opgevat. De boze afzender sloot zijn boodschap af met: ,,Als ik je in een café zou tegenkomen zou ik de wet overtreden.'' Nu kun je op heel veel manieren de wet overtreden, dus ik heb er niet rechtop van in bed gezeten. Toch geeft zo'n zin te denken, zeker als hij wordt opgeschreven door een kennelijk goed opgeleide en belezen figuur.

Boos en beledigd en veel te haastig

De aanleiding was een kritisch stuk over Esther Nederhof, lector bij Van Hall Larenstein, en het wetenschappelijk onderzoek dat zij wil verrichten naar de effecten van het zogeheten Paleo-dieet. Over dit dieet stond in de column geen negatief woord – ik kijk wel uit, van diëten heb ik geen greintje verstand. Aan de kaak werd gesteld hoe Nederhof haar onderzoek wilde opzetten. Volstrekt onwetenschappelijk, luidde de conclusie. Dat was ook de slotsom geweest als zij op dezelfde manier de effecten had willen onderzoeken van dagelijks driehonderd keer de Oldehove beklimmen. Of tandenpoetsen met een staalborstel.

Voorstanders van het Paleo-dieet duikelden op Nederhofs blog over mijn column heen. Boos en beledigd, en veel te haastig in hun woede. Hadden ze even het stukje aan moeder of dochter laten lezen, dan was ontdekt dat de onderzoeksmethode werd bekritiseerd, en niet het onderwerp van dat onderzoek. De reacties bestonden uit gemopper, wat goedkope naamgrapjes, een alleszins redelijk stuk van Nederhof zelf en de oliedomme reactie van de man die in een café de wet zou overtreden, mocht hij mij daar treffen.

De opsteller bleek Melchior Meijer. Freelance journalist, gespecialiseerd in het Paleo-dieet. Met een eigen, uitgebreid en veel gelezen blog. Een autoriteit op dit terrein, kon ik vaststellen. Die helemaal geen gescheld of verkapte bedreiging nodig heeft. Maar eenzaam achter het toetsenbord raakt hij dan opeens de rem kwijt. Gelukkig heeft hij volop keus in de kroeg, van eenvoudige belediging (maximum drie maanden cel of € 5000 boete) tot gekwalificeerde doodslag (maximum dertig jaar of levenslang).

Even tot tien tellen geldt niet alleen voor de Rico's, maar zeker ook voor de Melchiors. En nu maar hopen dat hij spijt heeft.

Laatst gewijzigd op 12-02-2016 om 12:15 uur