Alternatieve versie van LF2018 in open lucht

De eerste schilderijen van de mooiste openluchttentoonstelling van Fryslân hangen. In de binnenstad van Leeuwarden, die ‘een wereld vol kleur’ moet worden. Kunstenaar Marten Sale Brouwer (Manna Ori) kwam er speciaal voor over uit Japan.

Manna Ori werkt aan een alternatieve versie van LF2018. De geboren en getogen Fries woont al zeven jaar in Osaka. Hij is daar uitgegroeid tot één van de beste origami-kunstenaars van de wereld. Zijn drijfveer is: door zijn kunst mensen te inspireren. Hij zit boordevol plannen voor een alternatieve versie van Culturele Hoofdstad en is niet meer te stoppen. 

Brouwer ligt uitgeteld op zijn bed in de kelder van galerie Prachtich Makke aan de Voorstreek. Het was zijn uitvalsbasis, tijdens zijn korte verblijf in Leeuwarden. ,,Ik ben kapot maar ook heel voldaan. Heb alles gegeven wat ik in me had. Op 1 januari hebben we de eerste serie schilderijen opgehangen in de Bagijnestraat in Leeuwarden. Op 4 januari de tweede serie. Die dag regende het heel hard. Dat was echt afzien.’’ De panelen die door diverse Friese kunstenaars zijn beschilderd, zijn weerbestendig gemaakt en hebben in ieder geval de storm van een dag later overleefd. Ze hingen nog. 

Redenen waarom Brouwer nu al voor de vierde keer de Kunstroute in Leeuwarden organiseert, zijn toch die Friese roots. ,,Vaak realiseer je je pas, hoeveel je van iets houdt, als het er niet meer is.’’ Het gezin in Trynwâlden, waar hij in 1969 is geboren, zou je artistiek kunnen noemen. Er werd muziek gemaakt, gefotografeerd en geschilderd. Dat deed ook zijn opa Simon de Vries. Hij noemde de jonge Marten ‘broeder manna’. Toen de jonge kunstenaar begon met schilderen, worstelde hij met zijn signatuur. Die lange naam zat hem in de weg. Hij herinnerde zich de bijnaam die zijn opa hem gaf en voegde daar ori (van origami) aan toe. ,,Hier in Japan kent niemand mee bij mijn echte naam. Iedereen noemt mij manna.’’ 

Culturele Hoofdstad 

In het land van de Rijzende Zon is hij inmiddels een gerespecteerd origami-kunstenaar, één van de besten van de wereld. Vanaf zijn 21e beoefent hij die papiervouwkunst en had zich in zijn stoutste dromen niet kunnen voorstellen om zich ooit in Japan te vestigen. Ondanks het feit dat hij dyslectisch is en worstelt met de taal, heeft het leggen van contacten hem geen enkel probleem opgeleverd, of het nu om kinderen, volwassenen of bejaarden gaat. Hij geeft lezingen, exposeert en geeft les.

Zijn grote drijfveer is om mensen te inspireren door middel van creativiteit. In de eerdere edities van de Kunstroute in 2000, 2002 en 2004 deden maar liefst 70 kunstenaars mee evenals leerlingen van 19 basisscholen. ,,Of het echt succesvol was, weet ik niet maar wat ik wel weet is dat de de stad er van opfleurde en dat de schilderijen door veel mensen zijn bekeken.’’

De kunstwerken hangen aan de buitenmuren van de diverse panden en Brouwer ondervindt van de Leeuwarders nauwelijks tegenwerking. Sterker nog - de enthousiaste reacties zijn een steun in de rug en zorgen er voor dat hij doorgaat op de ingeslagen weg. Hij roemt de betrokkenheid van bewoners, winkeliers maar ook kunstenaars. ,,Er zijn kunstenaars die beslist niet mee willen doen aan LF2018, maar hier wel willen hangen. Ik zie dit project dan ook als start van een alternatieve Culturele Hoofdstad, die geen geld kost. Want al het geld van de culturele hoofdstad-organisatie en de gemeente is op.’’ 

Haiku’s 

In de Kunstroute 2018 komt ook werk van Japanse kunstenaars te hangen. Brouwer heeft er intussen tien bereid gevonden hun medewerking te verlenen en denkt dat er nog minstens tien bijkomen. In maart komt hij terug om ook deze werken op te gaan hangen, die zullen worden aangevuld met de schilderijen die nog door Friese kunstenaars worden aangedragen. ,,Ik heb tijdens mijn verblijf zoveel bijzondere contacten opgedaan. Er waren kunstenaars die niet meer actief waren, die spontaan weer aan de slag zijn gegaan. Vanuit diverse hoeken kreeg ik hulp aangeboden, zoals van de Winkeliersvereniging en iemand van economische zaken. Het enthousiasme is overweldigend.’’ 

Ook hoopt Brouwer dat er opnieuw veel basisscholen in Fryslân zullen meedoen. ,,Creativiteit is juist voor de ontwikkeling van kinderen ontzettend belangrijk. Ik hoop dat ze heel veel schilderijen gaan maken en gedichten gaan bedenken. Dichters zijn sowieso van harte welkom. Professionals of amateurs, dat maakt niet uit. Ze mogen maximaal 218 letters gebruiken. De gedichten, haiku`s en spreuken mogen in het Liwwadders, Nederlands, Fries, Engels of Japans worden geschreven. In de jury zitten Henk Dillerop en Elmar Kuiper.

Uit al de poëzie die wordt uitgekozen, zal een bundel worden samengesteld die voor de opening van de Kunstroute zal verschijnen.’’ Al die geselecteerde schilderijen en gedichten, die op panelen worden geschilderd en worden geïllustreerd zullen in Leeuwarden worden opgehangen. De 20 mooiste schilderijen zullen na de Kunstroute naar Japan gaan voor meerdere exposities. De winnaar van het mooiste schilderij van Friesland zal 7 april tijdens de opening van de Kunstroute bekend worden gemaakt. 

Praalwagens 

Brouwer heeft meer plannen. Zo wil hij dat ieder dorp een praalwagen gaat bouwen en dat die allemaal naar Leeuwarden gaan rijden. Daar zal dan de mooiste praalwagen worden gekozen. ,,Dat zou bijvoorbeeld in september kunnen gebeuren.’’ Verder ziet hij in zijn verbeelding al dat Grutte Pier en zijn neefje, de reuzen uit Frankrijk, die de Leeuwarder straten gaan bevolken, de pan in hakken. ,,Die Grutte Pier moet solide worden gebouwd van hout en van staal. Dat zou toch fantastisch zijn? En dat ze dan uiteindelijk vrede sluiten.’’ 

Dat alternatieve circuit is volgens Brouwer een welkome aanvulling op het officiële programma omdat, zo stelt hij, veel kunstenaars zich niet creatief geïnspireerd en gesteund voelen door de organisatie van LF2018. Hij schreef zelf een brief aan de nieuwe directeur over dit onderwerp. ,,Zijn antwoord was, dat er geen geld meer is. Dan heeft hij de strekking van mijn schrijven totaal niet begrepen. Het gaat niet alleen om geld. Het gaat ook om goodwill en morele steun. De kunstenaars hebben veel ideeën aangedragen maar er wordt niet geluisterd. De organisatie is alleen maar bezig met hun eigen dingen. Natuurlijk is die iepen mienskip geweldig, maar het is ook ús mienskip. Ik wil iets neerzetten waar heel veel mensen plezier aan kunnen beleven zonder dat ze een kaartje hoeven te kopen.’’

Laatst gewijzigd op 14-01-2018 om 13:05 uur