DNB bepleit een Friesland Bank

Tot 2012 was er Friesland Bank. De bank was de krent in de brij. En ook was er tot 2009 de bank DSB, van Dirk Scheringa. Door ingrijpen van De Nederlandsche Bank (DNB) zijn ze er niet meer. Opvallend, in 2015 bepleit DNB meer diversiteit. Een bank als Friesland Bank.

De Nederlandse bankensector moet diverser en concurrerender worden, stelt de centrale bank in de ‘Visie op de structuur van de Nederlandse bankensector’ Het zal de stabiliteit en efficiëntie van de bancaire dienstverlening vergroten, is de overtuiging. Meer buitenlandse banken en nieuwe innovatieve partijen zijn welkom.

Overheidsgaranties

DNB legt precies bloot waar Friesland Bank en DSB aan ten onder zijn gegaan. Kleine banken hebben een beperkte schaalomvang en profiteren niet van de overheidsgaranties waar de vier systeembanken Rabobank, ABN Amro, ING en SNS op kunnen terugvallen. En nu zegt DNB in het rapport voorstander te zijn van een lagere marktconcentratie ten gunste van kleinere partijen en nieuwe toetreders. Terwijl ze tot nog toe impliciet en expliciet de grote banken alle ruimte gaven om groot te zijn en te blijven.

De omvang van de bankensector vindt DNB griezelig groot. De omvang is sinds het begin van de financiële crisis afgenomen, maar blijft zowel historisch als internationaal gezien groot in verhouding tot de economie. Het is grotendeels een gevolg van de verhoogde risicobereidheid in de jaren voor de crisis, die gepaard ging met een sterke groei van de bancaire kredietverlening. Het was de overheid die het fiscaal zelfs stimuleerde. Tophypotheken zijn het beste voorbeeld.

Hoge marktconcentratie

De Nederlandse bankensector is een van de meest geconcentreerde in Europa. Het onverhoopte faillissement van banken met een groot marktaandeel kan de stabiliteit van de bancaire dienstverlening bedreigen, terwijl een hoge marktconcentratie evenmin bevorderlijk is voor de concurrentie, stelt DNB. Kleine banken en innovatieve toetreders staan in de concurrentie met grootbanken op achterstand.

Voor de fusiegolf van begin jaren negentig was de bankensector relatief divers vanwege een duidelijk onderscheid tussen handelsbanken, spaarbanken en hypotheekbanken. Door fusies en overnames zijn deze scheidslijnen geleidelijk vervaagd. Er kwam een universeel bankmodel, waarin de bank een bont palet aan financiële producten presenteerde, van spaarrekeningen tot verzekeringspolissen.

Maar het was de verkeerde weg, concludeert de centrale bank anno 2015. Het leidt niet tot banken die zich specialiseren in waar ze goed in zijn. Ze doen alles en dat betekent niet dat ze extra kracht ontwikkelen. Het lijkt of Friesland Bank wordt beschreven. Deze bank bleef vasthouden aan het concept van een compleet pakket. Het groeide de bestuurders boven het hoofd.

Niches

Had Friesland Bank zich maar op de niches gericht. En uitsluitend op de nu door DNB bepleite regio. Wat zou het mooi zijn dat Friesland Bank een nieuwe kans had kunnen krijgen, nu er wel de morele steun van DNB is. De centrale bank heeft in de storm van de financiële crisis alle banken dezelfde kant uitgeduwd. Niks specialiseren op onderscheidende kennis en kunde. Alle banken zijn de risicovolle activiteiten aan het strippen, zoals vastgoed en zakenbankieren. Allemaal kwamen ze in het keurslijf van regels van DNB.

Wat graag zou De Nederlandsche Bank weer gespecialiseerde spaarbanken terughebben, blijkt nu uit de visie. Friesland Bank was hard bezig om het te worden, al was het toen alleen met de bedoeling om zoveel mogelijk liquide middelen binnen te halen om overeind te blijven. Met de succesvolle acties van Jort Kelder kon binnen een jaar meer dan €1 miljard binnen worden gehengeld. De spaarrente was naar verhouding aan de hoge kant, het gaf te denken. Maar het was wel de uitweg voor Friesland Bank.

Schoolvoorbeeld

Als Friesland Bank een beter bestuur had gehad, als er geen risicovolle deelneming in Van Lanschot Bankiers was geweest, als het minder risicovolle participaties had gehad en als het niet meer dan €100 miljoen aan slechte zakenkredieten had gehad, ja dan had Friesland Bank een schoolvoorbeeld van een bank kunnen zijn zoals die nu door DNB wordt bedoeld. Een gespecialiseerde bank met sparen en lenen voor de Friese regio.

Leestip: Stichting met volle buidel

Laatst gewijzigd op 19-06-2015 om 19:45 uur