Zonnetje op Prinsjesdag: de pijn komt nog

Zonnestralen uit Den Haag. Maar liefst €5 miljard aan lastenverlichting. Maar de pijn komt nog. Onder andere uit Groningen, door het gas.

Door Bert de Jong

Als Nederland in het verleden veel zuiniger was geweest met de gasopbrengsten, dan was er nu geen centje pijn. Maar anders dan in Noorwegen zijn de gasbaten jarenlang gebruikt om de gaten in de rijksbegroting te stoppen. Het land voelde zich rijk, tot in de eeuwigheid. Voor politici was het een warm bad, ze hoefden geen keuzes te maken.

Nu is de pijn zichtbaar in de op Prinsjesdag gepresenteerde rijksbegroting voor 2016. De gasopbrengsten lopen dan terug naar €5,7 miljard. Een min van €3,4 miljard. Omdat het beeft en piept in Groningen wordt de aardgaswinning flink teruggeschroefd. Dat merkt de schatkist tot in lengte van jaren.

Maar los daarvan ontvangt Nederland nu minder voor het gas. Dit komt door de in een jaar tijd gehalveerde olieprijs. De prijs van gas is gekoppeld aan die van olie en daardoor is ons land afhankelijk van de grillen op de internationale oliemarkt. Saoedi-Arabie is nu armpje aan het drukken met de Verenigde Staten over wie de macht heeft. Het prijswapen is daarvoor ingezet.

Kwetsbaar

,,De economische groei  is kwetsbaar vanwege onzekere internationale ontwikkelingen, waar Nederland in sterkte mate van afhankelijk is'', schrijft minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën dan ook in de Miljoenennota. De voorspelde groei van 2,4 procent in 2016 kan ook zo weer anders zijn, wil hij eigenlijk maar zeggen. De lage olieprijs, de lage rente, de lage euro, zo is de economie speelbal van de golven. 

Maar geopolitieke spanningen gooien snel roet in het eten. Een handelsboycot van Rusland bijvoorbeeld, wordt wel degelijk gevoeld, vooral in de agrarische sector. De terugval van China, ook deze heeft grote impact. 

Notendop

Nederland is een notendop, dat is de belangrijkste conclusie. Het jaarlijks marionettentheater op Prinsjesdag suggereert veel, maar de facto is er beperkte invloed van de Haagse politici. Premier Mark Rutte pronkt dan wel met een forse lastenverlichting, zijn waarschuwing voor de afhankelijkheid van ons land van internationale bewegingen is veel belangrijker.

Niettemin, het economisch zonnetje straalt op de rijksbegroting voor 2016. Er is weer ruimte voor meevallers en voor prikkels om sterker verder te gaan. De economie trekt aan. Dus komt het kabinet-Rutte met wat voordeeltjes. De rijksbegroting voor 2016 laat ruimte her en der.

Vooruit

Vrijwel alle Nederlanders gaan er volgend jaar op vooruit, ook de uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden. Zo is er voor menigeen, maar vooral voor de werkenden meer te besteden en dit is weer gunstig voor de economie.

Het kabinet-Rutte heeft de wind in de rug. Het komt door betere prestaties van de BV Nederland. Er is een economische groei van 2,4 procent, de werkgelegenheid stijgt, het aantal werklozen daalt en het huishoudboekje is beter op orde. Het begrotingstekort daalt van €12,9 miljard in 2015 naar €8,7 miljard in 2016. De gunstige cijfers komen goed van pas bij de beleidsvoornemens voor 2016 en volgende jaren. 

De door het kabinet-Rutte al in vorige jaren doorgevoerde forse lastenverzwaringen werken ook nog door in de komende jaren. Daartegenover komen echter vanaf 2016 enkele lastenverlichtingen. 

Minder belasting op spaargeld

Een in het oog springende is dat de belasting op spaargeld omlaag gaat. Voor zo’n drie miljoen mensen is dit een meevaller van enkele euro’s of zelfs van honderden euro’s per jaar. Voortaan is €25.000 spaargeld vrijgesteld (was €22.000) en geldt voor de volgende €100.000 30 procent belasting op een variabel rendement van vooreerst 2,9 procent (was 4 procent).
Voor 300.000 belastingbetalers is het echter een tegenvaller. Wie meer dan €125.000 spaargeld heeft, betaalt namelijk meer. Wie boven de €1 miljoen zit, moet nog meer bloeden. Zo levert het per saldo geen nadeel op voor de schatkist.

Defensie en zorg

Het kabinet heeft voor 2016 €500 miljoen extra te besteden. Dit geld gaat voornamelijk naar defensie en naar de zorg. Naar de activiteiten van het leger gaat de helft van het bedrag. Verpleegtehuizen krijgen €133 miljoen extra. Voor ouderen is er €1000 per jaar om aan dagactiviteiten te besteden.

Ouderschapsverlof vaders

Vaders krijgen langer ouderschapsverlof. Nu hebben ze vanwege de geboorte van hun kind twee dagen vrij, dat wordt vanaf 2017 vijf dagen. Deze maatregel kost €75 miljoen per jaar.

Hogere asielkosten


Het kabinet trekt extra geld uit om meer te kunnen doen voor de steeds grotere aantallen asielzoekers die ons land binnenkomen. Er wordt daar bijna €650 miljoen voor vrijgemaakt. Dit is €250 miljoen meer dan eerder was begroot.

Belastingvrij schenken

Opnieuw komen er prikkels om Nederland te verlossen van de immense Nederlandse hypotheekberg van €630 miljard. Het wordt weer mogelijk om belastingvrij €100.000 vermogen te schenken, als de ontvangers dit geld gebruiken voor het kopen van een woning of het aflossen van de hypotheek. Nu geldt een maximum van €50.000. Tijdelijk was deze in 2014 ook al verhoogd.

Laatst gewijzigd op 15-09-2015 om 10:10 uur
 




Meer Economie

Ambassadeur Fries toerisme gooit handdoek in de ring

De promotie van Fryslân krijgt een gevoelig verlies. Albert Hendriks, al decennia de ambassadeur van het Friese toerisme, trekt de stekker uit de uitgeverij van kleurrijke magazines in vier talen in een oplage van 1 miljoen exemplaren. Hij is de tegenwerking van de provincie zat.

Door Bert de Jong
 
 
 

Met Dairy Valley wil Fryslân weer naar de zuiveltop

Fryslân is het land van zuivel. De wereld smult van de melk van de 280.000 Friese koeien. Voortaan heet Fryslân Dairy Valley. Om zo voorbeeld voor de wereld te zijn met de meest duurzame en innovatieve zuivelketen. Kennis is het kapitaal, in plaats van koeien.

Door Bert de Jong

Dure rekening voor boeren: 200.000 koeien naar slacht

Nederland telt in 2016 1,7 miljoen melkkoeien. In een paar jaar tijd moeten het er bijna 200.000 minder zijn. Het kan best, want dit aantal is er sinds 2011 ook bijgekomen. Melkveehouders dachten met een snelle groei volop te profiteren van de afschaffing van de melkquotering. De tomeloze investeringsdrift komt ze nu duur te staan. Boeren moeten bloeden. Opnieuw, maar het is ook eigen schuld.

Door Bert de Jong
 
 

Friese zuivel levert geld voor weidevogels

Friese boeren laten zien dat het anders kan. Met Weide Weelde, een nieuw merk voor zuivel met een eigen smoel en met de trots van de boer. En ook met de weelde uit de weide, waar de koeien lopen en de weidevogels kansen krijgen.

Door Bert de Jong
 

Marktwerking veroorzaakt groot drama in zorg

Marktwerking in de zorg is een ramp. Wie kan nog met droge ogen verklaren dat de regen aan faillissementen in het taxivervoer de zegen is van marktwerking? De offers voor lagere zorgkosten zijn inmiddels erg groot.

Door Bert de Jong
 
 

Friesland Bank let niet op: vermogen jonge erfgenaam foetsie

Friesland Bank is schuldig aan het verkwisten van een miljoenenerfenis. Alle alarmbellen hadden moet afgaan, maar binnen een seconde stond het geld bij het omstreden vastgoedfonds Reggehuys. De fraudeurs moeten de cel in, nadat eerder Friesland Bank is veroordeeld om €4 miljoen te betalen.

Door Bert de Jong
 

Meeste Nederlandse goud en zilver eerst langs Joure

Alle gouden en zilveren sieraden in Nederland moeten langs Joure. Bij Edelmetaal Waarborg in Joure krijgen de meeste edelmetalen voorwerpen een bij wet verplicht keurteken. De enige concurrent, Waarborg Holland in Gouda, is failliet, maar maakt een doorstart.

Door Bert de Jong
 

Eureka: provincie doet wat banken minder doen

Als banken de rol niet vervullen voor bedrijfskredieten, dan doet de provincie Fryslân het wel. De Vestigingsregeling moet bedrijven naar Fryslân lokken en vooral banen creëren. Dutch Steel in Leeuwarden is de eerste in de rij.

Door Bert de Jong
 

Stilte in de straten: nog veel winkels volgen

Naar verwachting blijven er 70.000 van de 170.000 winkels over. Het gaat maar door. Wat is dat toch? Winkelketens als V&D en DA onderuit en toch schijnt het beter te gaan met de detailhandel. Er is iets anders aan de hand: halve waarheden over kopende consumenten en de macht van roofridders.

Door Bert de Jong
 

Gaswinning voorkomt krimp Friese economie

Friesland staat stijf onderaan. De economische groei is er het laagst van alle provincies: slechts 0,3 procent. Gaswinning is de redder. Anders is er sprake van krimp. Flevoland is de topper dankzij autolease.

Door De Redactie
 
 

De Friese arbeidsmarkt ontspoort

Zo er Friese banen zijn, dan zijn er niet de goede mensen. In de komende tien, twintig jaar raakt de verhouding tussen opleidingsniveau en eisen in vacatures zoek.

Door De Redactie
 
 

Waar is PvdA? Vakbond FNV balt vuist

De kwaliteit van de arbeid staat sterk onder druk. Vakbond FNV mist bondgenoten om het tij te keren en vreest de kloof met PvdA. Of toch, FNV-voorzitter Ton Heerts balt de vuist, op Friese grond.

Door Bert de Jong
 

Melkveehouders: het is Noord tegen Zuid

UPDATE Melkveehouders in het Noorden eisen de ruimte op om meer melk te produceren. Ze hebben de grond en kunnen de mest kwijt. ,,Het zijn hectische tijden.'' Zeker nu de melkprijs onder de kritische grens van 30 cent per kilo zit.

Door Bert de Jong
 

Btw is melkkoe en straft lezers

Stel, het btw-tarief voor veel leuke zaken komt in 2016 op 21 procent. Dan is cultuur in Nederland duur. Van elk boek van een tientje verdwijnt dan €2,10 in de staatskas. Kranten worden ook fors duurder.

Door Bert de Jong
 

DNB bepleit een Friesland Bank

Tot 2012 was er Friesland Bank. De bank was de krent in de brij. En ook was er tot 2009 de bank DSB, van Dirk Scheringa. Door ingrijpen van De Nederlandsche Bank (DNB) zijn ze er niet meer. Opvallend, in 2015 bepleit DNB meer diversiteit. Een bank als Friesland Bank.

Door Bert de Jong

Stichting met volle buidel groter in kranten

Er is in Friesland veel geld voor bedrijven. De stichting FB Oranjewoud heeft de buidel vol. Bedoeld voor participaties. Zo doet de stichting wat eerder Friesland Bank deed: vol in risicovolle participaties en deelnemingen. Het belang in NDC Mediagroep is vergroot tot 83 procent.

Door Bert de Jong
 

Hoe de fiscus uit Friesland verdwijnt

UPDATE: Het Friese provinciebestuur maakt zich zorgen over de toekomst van de Belastingdienst in Leeuwarden. Voor de Leeuwarder gemeenteraad was al eerder de maat vol. Het belang van het werk van de Belastingdienst in Friesland is steeds minder geworden. De kern is al uit de provincie verdwenen.

 

Door Bert de Jong
 

Friese strijder wast banken de oren

Hoe is de macht van banken te breken? Dit is de kernvraag voor de Tweede Kamer in de zoektocht naar een oplossing voor ondernemers die in de wurggreep van banken zijn gekomen. Oud-bankier Folkert Fennema uit Goutum wijst ze de weg.

Door Bert de Jong
 

Kantorenoverschot: sloop of wonen

UPDATE: Leeuwarden heeft tien keer te veel aan kantoren beschikbaar. Landelijk is maar liefst eenderde van alle kantoren overbodig. Ze kunnen gesloopt. Of in het beste geval worden verbouwd tot woningen.

Door Bert de Jong
 
 

Nieuwe Nederlandse melkplas; boeren in de knel

De droom van melkveehouders is uiteengespat. De inhaalslag als zuivelland is een harde confrontatie. Boeren raken financieel in de knel. Klap op de vuurpijl: er is nieuwe overproductie. De zuivelfabrieken kunnen het niet aan.

Door Bert de Jong
 
 
Pagina 1 van 1