Alle partijen willen hetzelfde
Al die kiezers kwamen er ook niet echt uit bij de waterschapsverkiezingen. Joop Atsma heeft het nu uitgezocht. En wat blijkt? Al die partijen willen hetzelfde.
Door Bert de Jong
Atsma is een paar weken informateur geweest om te kijken wat de inhoudelijke verschillen zijn tussen elf partijen die in het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân een, twee of drie zetels hebben gekregen. Dit is best ingewikkeld werk, reden waarom de oud-staatssecretaris is gevraagd om deze klus op zich te nemen.
Een gewoon mens haakt al snel af bij zo’n opdracht. Maar Atsma is slim. Die heeft alle elf partijen gevraagd om zelf in een lijstje aan te geven wat hun tien prioriteiten zijn. De uitkomst is echt een openbaring voor de CDA-politicus. ,,Fundamentele grote verschillen zijn er niet echt. Programmatisch worden de partijen op basis van hun prioriteiten het snel eens.''
Hoofdzaak is droge voeten
Op de keper beschouwd valt de kiezer helemaal niets kwalijk te nemen dat ze bij de waterschapsverkiezingen op 18 maart 2015 niet tot een uitgesproken keuze konden komen. De keuze uit elf verschillende partijen maakte het alleen maar nodeloos ingewikkeld. De hoofdzaak is dat Wetterskip Fryslân zorgt voor droge voeten, zuiver water en leuke dingen doet met het oudste in werking zijnde stoomgemaal bij Lemmer.
Veel kiezers weten nog wel verschillen te noemen tussen VVD, CDA en PvdA als het gaat om politieke keuzes. Maar in de democratische bestuurslaag van het waterschap vallen die verschillen grotendeels weg. Voor kiezers zijn partijen als Water Natuurlijk en Lagere Lasten Burgers dan zelfs nog meer tot de verbeelding sprekend.
De dolende kiezers hebben niettemin bij de recente waterschapsverkiezingen alle elf partijen wat gegund. Maar het CDA heeft met 44.673 stemmen wel de meeste steun vergaard. Daarmee heeft de partij nu 3 van de 25 zetels in het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân. Wie de grootste is, die mag bepalen. Daarom de keuze van het CDA om Atsma aan het werk te zetten.
Het ei is nu gelegd. Wetterskip Fryslân heeft een algemeen bestuur van 25 leden. En er is een dagelijks bestuur van vier mensen (Bé de Winter, Marian Jager-Wöltgens, Jan van Weperen en Egbert Berenst) dat als taak heeft om uitvoering te geven aan het afgesproken coalitie-akkoord. Dit is een epistel met in algemene bewoordingen een soort geloofsbelijdenis voor de komende jaren. Het CDA, Water Natuurlijk, ChristenUnie en de landbouwsector onderschrijven dit. Gezamenlijk zijn ze goed voor 13 van de 25 zetels in het algemeen bestuur.
,,Dit is een meerderheid en dit is dus daarmee een breed draagvlak. Daar is geen speld tussen te krijgen’’, verduidelijkt informateur Joop Atsma. Waarom hij dit zo beklemtoont? Omdat de andere partijen in het algemeen bestuur dit helemaal niet zo zien. Ook zij willen graag meedoen in het dagelijks bestuur. Alleen de Partij voor de Dieren heeft die ambitie niet. Maar helaas, er is slechts voor vier personen plaats. ,,Alle partijen hebben mij aangegeven dat hun voorkeur bij vier ligt.’'
Zoals kleine jongetjes en meisjes dralen om te vertellen dat ze toch liever kiezen voor de ander, zo gaat het ook in het gezelschap grote mensen van het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân. ,,Het is het moeilijkste onderdeel in het hele proces. Het is een kwestie van wikken en wegen’’, probeert CDA’er Bé de Winter. ,,Programmatische afwegingen’’, vult Atsma aan.
Transparant
,,Wês iepen en transparant. Fertel it’’, moedigt PvdA’er Remco Admiraal aan. ,,Beargumenteer de keuzes’’, vindt bedrijvenbestuurslid Jan van Zanden. ,,Giet persoanlik belang hjir boppe wetterskipsbelang?’’, vragen VVD’er Lieuwe Tamminga en FNP’er Sake van der Meer.
Hortend en stotend wordt het duidelijk. De PvdA mag niet meedoen, omdat het eigenlijk de partijlijn is om de waterschappen als bestuurslaag op te heffen. De VVD is als liefkozende partner wat lastig voor Water Natuurlijk.
Uiteindelijk zijn er dan nog FNP en ChristenUnie over. Er is lang over gesproken, maar de laatste past beter in het harmoniemodel van het nieuwe dagelijks bestuur. Fryslân heeft hiermee een landelijk experiment. Het dagelijks bestuur wordt losgekoppeld van het algemeen bestuur. Een echt duaal model dus.
,,Dat er op voorhand partijen buiten spel hebben gestaan, dat is volstrekte onzin’’, zegt Atsma nog streng. Hij wijst erop dat alle partijen hem hebben geadviseerd om zeker met CDA en Water Natuurlijk in gesprek te gaan. Met andere woorden, Wetterskip Fryslân krijgt het bestuur dat het zelf heeft gewenst.
Erg ingewikkeld is het eigenlijk niet. Al heeft bestuurslid Trienke Elshof van de partij Boeren Burgers Bedrijven haar twijfels. ,,Ik ben benieuwd hoe lang het waterschap nog een rol zal hebben in een democratisch bestel. Ik ben er bezorgd over.''
Laatst gewijzigd op 15-04-2015 om 01:02 uur