Friese zorgpaus stopt bij €392.928

De Friese zorgpaus stopt. Wander Blaauw is de man van het hoogste inkomen in de Nederlandse zorg: €392.928. Hij is zeg maar de Friese 'Dikke-Ik'.

Topman Wander Blaauw houdt op bij Zorgpartners Friesland. Hij heeft in dertig jaar zijn roem vergaard als de bouwer van een groot zorgimperium rond het Leeuwarder ziekenhuis MCL. Hij vertrekt als de exorbitant betaalde zorgbestuurder die geen salaris wil inleveren.

Al jaren incasseert Wander Blaauw een vorstelijk salaris. Het is ook niet omlaag gegaan, maar omhoog, ondanks dat er in 2013 bij wet paal en perk is gesteld aan de topinkomens in de publieke en semi-publieke sector. Nou vooruit, 30 procent meer dan een ministersalaris, dat was het vastgestelde maximum: €228.000.

De hoogste baas van de Friese zorg bleef echter toucheren. Blaauw wappert met een in 1989 gesloten contract en beroept zich op het overgangsrecht. Vrijwillig salaris inleveren, zoals collega-bestuurders wel hebben gedaan, geen sprake van.

Het overgangsrecht bepaalt dat bestuurders na 2013 maximaal vier jaar hun salaris behouden en in de drie jaar na 2017 moeten afbouwen tot de bezoldigingsnorm. Dus het kan en mag, tenzij een zorgbestuurder uit moreel besef zelf een stap terug doet.

De raad van toezicht springt sinds 2013 hoog en laag, maar ze krijgen hun topman niet zo ver. Al die jaren toont Wander Blaauw zich doof voor de signalen uit de samenleving, blind voor het nieuwe besef van normen en waarden. Het oud-VVD-raadslid van Leeuwarden vindt dat hij eerste klas mag blijven reizen.

Bevrijd van moreel gezag

Was dit het wat de liberale leider en premier Mark Rutte bedoelde op het VVD-congres met zijn veroordeling van de mentaliteit van ‘Dikke Ik’? Was dit het wat PvdA-voorman Diederik Samsom in 2007 schreef in zijn aanklacht tegen de opkomst van ‘Dikke Ik’? Samsom heeft het over de verontrustende uitvergroting van het individu, dat zich bevrijd heeft van alle vormen van moreel gezag en dat zich aan niets en niemand nog wat gelegen laat liggen. Lomp gedrag, minachting voor andersdenkenden, onverzadigbaarheid en zelfingenomendheid. 

De raad van toezicht voelt het wringen en laat in het op 15 mei 2015 geaccordeerde jaarverslag van 2014 optekenen nadrukkelijk te streven naar een versobering. De raad zegt ook zich zeer bewust te zijn van het feit dat de bezoldiging van alle bestuurders van een grote maatschappelijke instelling volledig moet passen binnen het huidige maatschappelijke normenkader. 

Voorzitter Marcel Wintels van de raad van toezicht - zelf goed voor de maximaal toegestane bezoldiging van €17.145 in 2014 - heeft het delicate onderwerp op tafel gehad in het overleg met zijn bestuursvoorzitter. Maar het dilemma is duidelijk: in het verleden gemaakte afspraken kunnen niet eenzijdig worden opengebroken. Dit was de in rechten afgestudeerde Blaauw vanaf het begin duidelijk.

Het moet gezegd, Wander Blaauw heeft zijn salaris in het verleden goed geregeld. Zijn bezoldiging komt daarom in 2014 uit op €392.928. Voor de toetsing op de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen hoeft de werkgeversbijdrage premies sociale verzekeringen niet meegeteld te worden, dus daarom geldt €383.101. Het is zelfs een stijging in vergelijking met 2013, toen het €380.495 was. Twee keer zoveel als de nieuwe norm voor de publieke en semi-publieke sector van €178.000.

De druk vanuit de raad van toezicht is opgevoerd. Het is ieder jaar ook lastig uit te leggen dat in Friesland een bestuurder het hoogste inkomen van het land geniet in de zorg. En zeker niet in een tijd dat er bij de instellingen van Zorgpartners Friesland fors is bezuinigd en honderden banen verloren zijn gegaan. 

Dit gaat ook de hoogste baas niet in de koude kleren zitten. Op je zestigste wil je dan wel eens denken aan wat anders dan vol in de storm te staan en de verantwoordelijkheid te dragen over drie Friese ziekenhuizen en veertien zorgcentra. 

Bovendien, zo lang geleden, in 1989, had Wander Blaauw ook nog iets anders goed geregeld. Het contract voorziet ook in een riante uittredingsregeling. Drie jaar lang kan de best betaalde zorgbestuurder van Nederland in zijn tuin mijmeren over het goede leven, terwijl het salaris nog gewoon binnenloopt. Dus toen de heren het er even echt over hadden, was snel het besluit genomen om te stoppen.

Zorgbestuurders moeten inleveren

Beter dan nu wordt het niet. De echte pijn voor zorgbestuurders komt eraan. Het is de Tweede en Eerste Kamer menens om de topinkomens in de zorg af te romen. De topbestuurders moeten inleveren, linksom of rechtsom. De nu aangescherpte Wet maximeert het inkomen op €178.000. De Eerste Kamer heeft eind december 2014 de wet aangenomen om zo in 2015 al van kracht te laten zijn. Met de tegenstemmen van de VVD-senatoren overigens.

VVD-minister Edith Schippers van Volksgezondheid beschouwt 2015 als een overgangsjaar. Want het is nog een hele klus om de bestuurders zover te krijgen dat ze een fors deel van hun salaris inleveren. Het is precies de reden dat nu veel zorgbestuurders op hun plaats blijven zitten. Zo kunnen ze nog ten volle profiteren van overgangsrecht. En ja, een transfer binnen de zorg levert niet meer op dan die vermaledijde €178.000.

Meer dan Mark Rutte

In 2014 zijn er zeker 152 zorgbestuurders die nu al meer opstrijken dan premier Mark Rutte. Vakbond FNV heeft gespit in vijfhonderd jaarverslagen van zorginstellingen. Ook in deze ranglijst staat Wander Blaauw fier bovenaan en haalt daarmee de journaals op televisie en de kranten. Zijn collega Erik Kuik van zorggroep Alliade in Heerenveen heeft plaats acht in deze ranglijst met €271.080. 

Andere bestuurders van Zorgpartners Friesland doen het voor minder. Neem Kees Donkervoort. Die heeft pech dat hij op 1 juli 2013 is aangesteld. Precies, toen was de wet net van kracht. Zijn bruto bezoldiging komt uit op €237.141. Maar voor de wettelijke norm iets lager: €227.314. Binnen de norm, verklaart de raad van toezicht.

Johan Lettink, ook lid van de raad van bestuur, maakt net als Blaauw gebruik van het overgangsrecht. Hij toucheert een totaal inkomen van €255.071. Ook hier heeft de raad van toezicht nog een appeltje te schillen, wil deze de doelstelling waarmaken om de bezoldiging te versoberen wanneer het boven de norm uitkomt.

Bouwer van Fries zorgimperium

Wander Blaauw was drie decennia de bouwer, hij maakte van drie Leeuwarder ziekenhuizen een groot medisch centrum. Hij creëerde in Leeuwarden een topziekenhuis voor heel Friesland, hij smeedde fusies met ziekenhuis Oranjeoord in Harlingen en in 2012 met De Tjongerschans in Heerenveen. De mislukking van de door hem vurig gewenste fusie met De Sionsberg is een smet. Het plan stuitte op onwil van de bestuurders in Dokkum. 

Laatst gewijzigd op 07-06-2015 om 14:50 uur