Skûtsjesilen: voor paar euro’s gouden merk

Skûtsjesilen is het sterkste cultuurmerk van Friesland en vooral een kostbaar cultuurgoed. Het zou een evenement van miljoenen euro’s kunnen zijn.

In de kern is het nog steeds het sfeervol schippersonderonsje uit de beginjaren, een halve eeuw geleden. De familiale sfeer met heel veel vrijwilligerswerk is bijzonder. De realiteit is echter dat het een toeristisch evenement is geworden met een grote uitstraling, wereldwijd.

Niet voor niets staat het skûtsjesilen hoog op de lijst met toppers van het Nationaal Bureau voor Toerisme. Voor de Friezen staat het skûtsjesilen bovenaan als hét evenement waarmee ze zich graag identificeren. Hoger zelfs dan de Elfstedentocht.

Het is de eigenwijze keuze om het skûtsjesilen een evenement van stuivers te laten zijn. Met de onbaatzuchtige inzet van heel veel vrijwilligers is er in Friesland jaarlijks een veertien dagen durend evenement mogelijk dat amper geld kost. In Friesland doen ze het voor minder dan €120.000.

Het zijn sponsors die de kosten dragen. Maar sponsors van het skûtsjesilen dienen zich nederig te gedragen, dat is de afspraak. Geen zeilen met reclame bijvoorbeeld. Geen opvallend vertoon op het wedstrijdwater en vooral geen bemoeienis met de wijze waarop een twee eeuwen oud cultuurgoed in ere wordt gehouden.

Het is Rabobank Interpolis die zich al jaren hoofdsponsor mag noemen van het skûtsjesilen. Sinds 2008 maken de bank en de verzekeraar het evenement mogelijk en zij voegen zich in de bescheiden rol die volgens reglement en contract voor ze is weggelegd.

‘Mienskipsgefoel’

,,It is goed, it past hielendal by de koöperative bank en sa fine sy dat ek. It is it mienskipsgefoel, je dogge it meiïnoar’’, zegt SKS-bestuurslid Hilda Boesjes-Beljon. ,,De mearwearde sit yn it goede gefoel. De sponsors brûke it skûtsjesilen om harren relaasjes út te noegjen en harren te traktearen op in geweldige dei yn Fryslân. Net allinnich mei de fjirtjin dagen yn de simmer, mar ek by oare gelegenheden, lykas de Rabo Interpolis hurdsilerij.’’

Ook dat heeft weer positieve effecten. De eigenarencommissies van de veertien skûtsjes weten te profiteren van de goedgeefsheid van deze relaties. Het duurt vaak maar kort om ze te doordringen van de noden die er zijn om de oude schepen in een puike conditie te houden.

Geheimzinnig

Er wordt wat geheimzinnig gedaan over hoeveel Rabobank in het skûtsjesilen steekt. Over geld wordt liever niet gesproken. Liever over  ,,de prachtige útstrieling foar Fryslân’’ Maar zonder sponsors zou het niet lukken, zoveel is ook duidelijk.

Een duik in de cijfers biedt opheldering. Rabobank Interpolis verstrekt €100.000.  Daar snoept de Belastingdienst sinds enkele jaren de btw vanaf. Ook zijn er nog kleinere sponsors, ieder voor €12.500. Het zijn Heineken, Poiesz, Clafis Maritiem en Van der Let & Partners.

Het is genoeg om het startschip te huren en te laten varen. Om het kampioensfeest, de kransen en de medailles te betalen. Om de veiligheid voor zeilers en publiek te garanderen En ook genoeg om publiciteit te verzorgen.  Om met ‘track and trace’ het skûtsjesilen bij een ieder thuis te brengen, op de wal toeschouwers van informatief commentaar te voorzien en de vrijwilligers van een warme maaltijd te voorzien en wedstrijd- en eigenarencommissies te ondersteunen.

Buffer

De SKS heeft een buffer van afgerond €220.000 op de spaarrekening bij de Rabobank. Deze heeft het bestuur achter de hand voor het geval er in een jaar geen sponsor zou zijn. In het vroege voorjaar van 2016 zullen SKS en Rabobank opnieuw spreken over voortzetting van de sponsoring in geld.

Het is eigenlijk een familiebedrijf gebouwd op een fundament van vrijwilligers. ,,Wy dogge safolle meiinoar en foar inoar’’, zegt Hilda Boesjes-Beljon. ,,It sit him net allinnich yn de finansjele stipe dy’t wy krije. Wat minsken, bedriuwen en organisaasjes allegear foar ús dogge sûnder der jild foar te freegjen, dat is geweldich.’’  De rekensom is nimmer gemaakt, maar een ruwe schatting komt volgens haar snel op het drievoudige van wat nu als kosten te boek staat.

Tweehonderdduizend volgers

Ieder jaar trekt het skûtsjesilen naar schatting van de organiserende Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (SKS) honderdduizend toeschouwers.  Vanaf de wal of vanaf het water. Maar het spektakel is niet alleen in Friesland te volgen. Via internet kan het ook, van Tokio tot New York. Dat zijn er wereldwijd opnieuw honderdduizend, zegt Hilda Boesjes-Beljon

Als toeristenlokker – al is het maar vanwege de prachtige foto’s in reclamefolders van hotels en campings – is het skûtsjesilen een groots ambassadeur voor Friesland. Omgerekend in marketingwaarde is het in ieder geval goud waard.

Laatst gewijzigd op 17-07-2015 om 08:55 uur