Nieuw onderzoek bij zorggroep Alliade; respect voor klokkenluider

Een klokkenluider krijgt diep respect van de staatssecretaris. Bij zorggroep Alliade kreeg een klokkenluider ontslag. Alliade haalt nu bakzeil. Er is zelfs nieuw onderzoek gaande bij Alliade naar wat er mis is.

Bij zorggroep Alliade in Heerenveen zijn ze alsnog wakker geschud. Klokkenluider Alie de Jong uit Oranjewoud heeft bescherming gekregen. Zo wil de wet het ook. Ze geniet zelfs ,,diep respect'' van staatssecretaris Martin van Rijn, net als anderen die misstanden aan de kaak stellen. Het pijnlijke is dat voor moedige klokkenluiders het verhaal vaak eindigt met einde dienstverband.

Toezichthouders hebben al een tijd een flinke kluif aan zorggroep Alliade. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Inspectie Gezondheidszorg (IGZ) hebben bij Alliade de gang van zaken doorgespit na meldingen van misstanden. Veel politici hadden hun oordeel al snel klaar: zo zou zorggeld niet besteed moeten worden. 

Kort door de bocht gaat het erom dat directeuren zich hebben verrijkt door zorgwerk toe te schuiven aan eigen bv’s. Bij Alliade betreft het belangenverstrengeling en het niet naleven van regels omtrent integriteit. Het rapport van NZa en IGZ was niet mals en ook staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid toonde zich zeer kritisch. Bij herhaling stelt hij dat er bij Alliade zaken niet goed zijn gegaan.

Nieuw onderzoek

Waar de bestuurders van zorggroep Alliade de niets-aan-de-hand-show opvoerden, zijn de toezichthouders nu bezig met nieuw onderzoek. IGZ en NZA zijn opnieuw in contact met de klokkenluider en hebben aanvullende stukken opgevraagd. Van Rijn voert de druk op, schrijft hij op 30 september 2016 in een brief aan de Tweede Kamer in antwoord op kamervragen. Hij heeft IGZ en NZA gevraagd hierover zo spoedig mogelijk te rapporteren.

De Tweede Kamer krijgt van Van Rijn informatie welke financiële voordelen de Alliade Zorggroep, de Freya-groep en de betrokken onderliggende BV’s hebben genoten door te kiezen voor de opgezette bv-constructie. Door onthullingen van RTL-Nieuws zijn deze in de publiciteit gebracht. 

Lef

Het was een klokkenluider die de gang van zaken bij zorggroep Alliade aan de kaak stelde. Het was de bij Alliade-dochter Meriant werkzame Alie de Jong uit Oranjewoud die lef toonde. Anders was er geen politicus die er ooit kennis van had gehad. Anders was er geen staatssecretaris die de belangenverstrengeling zou afwijzen. Anders zouden er geen burgers zijn die er weet van hebben hoe voor zorg bedoelde belastingcenten in de zakken van managers verdwijnen.

Maar zoals zo vaak zijn het de klokkenluiders zelf die het uiteindelijk zuur opbreekt. Zo ook ouderenverzorgster Alie de Jong. Bij Alliade stond ze op de lijst om ontslagen te worden in het kader van reorganisatie. Maar Alliade maakte een fout. De ontslagbrief die bij haar door een koerier bezorgd moest worden, kwam nooit aan. Net als bij vier van haar collega’s.

Werkgever verplicht

In plaats van ontslag had Alie de Jong bescherming moeten krijgen van haar werkgever. Dit is bij wet geregeld. De werkgever is hiertoe verplicht. Zodra iemand misstanden aan de kaak stelt, moeten binnen een onderneming alle alarmbellen gaan rinkelen. Dat gebeurde eind 2015 niet bij Alliade.

Zorggroep Alliade weet maar al te goed dat de organisatie al heel 2016 onder het vergrootglas ligt. Het juridische weerwerk van Alie de Jong heeft de bestuurders tot het inzicht gebracht dat er verzuimd is om haar de wettelijk verplichte bescherming te bieden in het kader van de klokkenluidersregeling. Deze erkenning heeft ze halverwege september 2016 alsnog gekregen, met terugwerkende kracht naar december 2015.

Veel fouten

Haar advocaat Rachid Tamourt vindt het een opsteker. Hij constateert dat er bij zijn cliënt door Alliade veel fouten zijn gemaakt. In de behandeling als klokkenluider, daar waar er juist met recente wetgeving iets is gedaan aan verbetering van hun zwakke positie. Nu is er alsnog erkenning voor degene die misstanden bij Alliade aan het licht bracht.

Ook in de ontslagprocedure ging er van alles mis, memoreert Tamourt. ,,Het is niet professioneel gedaan. Een ontslagaanzegging aan tachtig mensen laat je toch niet door een koerier doen. Die daarop een foto van het huis levert als bewijs dat de brief is afgeleverd. Dat is toch niet normaal? Wat moet je daar dan mee?’’

Nog niet klaar

Alie de Jong is blij met de erkenning en hoopt dat het allemaal niet voor niets is geweest. Nog steeds staat Alliade in de belangstelling van de zorgautoriteiten en politici. Zij zijn er nog niet klaar mee, ondanks het eerste rapport eind juli 2016.

Zo zien de bestuurders en toezichthouders van Alliade het niet. Zij zien in de rapportages van NZa en IZG juist de bevestiging dat er in de procedures weinig fouten zijn gemaakt. Aan de morele kant gaan ze voorbij, ook al maken de politici zich juist vooral daar druk over.

Nieuwe kamervragen

Door SP-Tweede Kamerlid Renske Leijten zijn er op 12 augustus 2016 opnieuw vragen gesteld aan de staatssecretaris. Het bevalt haar niet dat publicatie van het rapport over Alliade moest wachten op beoordeling door Alliade. Leijten vindt het ook hoogst opmerkelijk dat Alliade concludeert dat zij wordt vrijgepleit, terwijl in het rapport misstanden als ernstig worden betiteld. Ook wil ze antwoord of de financiële stromen van Alliade naar de bv’s van Jan Bleichrodt en Stefan Postma zijn onderzocht en welke revenuen er voor de directeuren waren.

NZa en IZG zijn verder aan het speuren. De kerstboom aan bv’s voor allerhande zorgactiviteiten mag zuiver juridisch dan in de haak zijn, dan nog blijft het de vraag of het wenselijk is dat op deze wijze zorggeld verdwijnt in andere organisaties en zo niet meer beschikbaar is voor zorg. Zorggroep Alliade is de toetssteen geworden voor wat in de Nederlandse zorg mag en kan.

Laatst gewijzigd op 30-09-2016 om 18:58 uur